Thị trường chứng khoán phái sinh sẽ bắt đầu từ tháng 08/2017. Bài viết này sẽ nói về chủ đề chứng khoán phái sinh và cách đầu tư chứng khoán phái sinh ở Việt Nam.
Thực tế, có rất nhiều người thắc mắc về chứng khoán phái sinh – chúng là gì, làm sao để đầu tư vào thị trường phái sinh, cũng có rất nhiều website viết về chứng khoán phái sinh. Trong bài viết này, Đức Hùng sẽ trình bày về vấn đề này một cách dễ hiểu và thực tế nhất.

1. Chứng khoán phái sinh tại Việt Nam
Hiện nay, thị trường chứng khoán Việt Nam có hai loại:
- Thị trường chứng khoán cơ sở: Tức là bạn mua bán các cổ phiếu trên cả 3 sàn HOSE (Sàn Thành phố HCM), HNX (Sàn Hà Nội) và Sàn Upcom.
- Thị trường chứng khoán phái sinh: Là nơi bạn được mua bán chỉ số VN30 (Top 30 DN có quy mô lớn nhất sàn Hose) với các thời điểm đáo hạn khác nhau.
Như vậy, ban đầu thị trường chứng khoán phái sinh tại Việt Nam chỉ để cho bạn mua-bán chỉ số VN30 thôi chứ chưa có các công cụ khác như hợp đồng mua bán trái phiếu chính phủ, hợp đồng mua-bán cổ phiếu riêng lẻ…
Mua bán chỉ số VN30 có nghĩa là bạn có thể mua trực tiếp chỉ số VN30. Đây chính là sản phẩm hợp đồng tương lai – sản phẩm đầu tiên và cũng là duy nhất được áp dụng cho thị trường chứng khoán phái sinh ở Việt Nam. Bạn có thể mua trước bán sau, hoặc bán trước mua sau. Đồng thời có thể thực hiện mua-bán liên tục trong ngày.
Xem thêm:
- Phương pháp đầu tư Chứng khoán dài hạn và những điều cần lưu ý
- Hướng dẫn phân tích kỹ thuật: cách đọc biểu đồ nến Nhật (Phần 2)
2. Thời gian giao dịch
- Phiên sáng: 8h45” – 11h30”
- Phiên chiều: 13h” – 14h45”
3. Quy mô hợp đồng
- Hợp đồng= giá tài sản cơ sở * hệ số nhân
Ví dụ: chỉ số VN30 ở mức 700 điểm, hệ số nhân do Sở GDCK quy định là 100.000 đồng. Như vậy, quy mô mỗi hợp đồng tương lai VN30 sẽ là 70 triệu đồng.
4. Thời gian đáo hạn
- Mỗi tháng, hợp đồng tương lai chỉ số VN30 sẽ đáo hạn vào ngày thứ 5 tuần thứ ba của tháng.
Ví dụ: Hợp đồng chỉ số VN30F1709 sẽ đáo hạn vào 21/09/2017.

5. Mua bán hợp đồng tương lai chỉ số VN30 như thế nào?
Bước 1: Bạn cần mở tài khoản chứng khoán phái sinh tại 1 CTCK uy tín nhất hiện nay (Mình khuyên bạn nên mở tại HSC hoặc SSI). (Tài khoản chứng khoán cơ sở tách rời với tài khoản chứng khoán phái sinh)
Bước 2: Bạn nạp tiền vào tài khoản chứng khoán phái sinh này.
Bước 3: Bạn đặt lệnh mua hoặc bán Hợp đồng tương lai chỉ số VN30.
Điểm đặc biệt của tài khoản chứng khoán phái sinh này là có đòn bẩy (margin) rất cao. Ví dụ bạn có muốn mua hợp đồng chỉ số VN30 với mức giá 74 triệu đồng, số tiền trong tài khoản của bạn chỉ cần 74*15% = 11.1 triệu đồng (15% giá trị hợp đồng).
Tuy vậy, Đức Hùng khuyên bạn nên dùng tỷ lệ margin ở mức vừa phải chứ không cần lúc nào cũng full margin (mua tối đa số tiền đòn bẩy – chính là số tiền vay) tài khoản chứng khoán phái sinh của bạn vì khi giá chỉ số diễn biến ngược với những gì bạn kỳ vọng thì bạn càng sớm bị ”call margin”.
Ví dụ: BÁN hợp đồng tương lai:
- NĐT mở vị thế BÁN vào ngày 20/08/2017 – tài khoản ký quỹ 20 triệu đồng;
- Quy mô: 01 hợp đồng VN30F1710 (HĐTL hết hạn vào tháng 10 năm 2017) – trị giá 75 triệu đồng:
- Kỳ vọng: HĐTL VN30F1710 sẽ giảm giá.
- NĐT ĐÓNG vị thế BÁN vào ngày 30/08/2017 bằng cách MUA HĐTL VN30F1710 – trị giá 71 triệu đồng (thị trường đi xuống theo đúng kỳ vọng nhà đầu tư)
=> Lãi 4 triệu đồng tương đương 20% tài khoản ký quỹ 20 triệu đồng ban đầu. - Ngược lại, khi thị trường đi ngược với kỳ vọng NĐT, giá VN30F1710 được giao dịch với giá 77 triệu đồng trước ngày đáo hạn, NĐT buộc phải mua HĐTL với giá 77 triệu đồng trên thị trường phái sinh, để bán lại với giá 75 triệu đồng theo đúng hợp đồng BÁN ban đầu vào ngày 20/08/2017.
=> Lỗ 2 triệu đồng, tương đương 10% tài khoản ký quỹ 20 triệu đồng ban đầu.
Qua đây chúng ta có thể thấy lợi ích của Chứng khoán phái sinh bao gồm:
- Lợi thế đòn bẩy cao hơn cổ phiếu đơn lẻ, yêu cầu phần vốn đầu tư thấp so với giá trị hợp đồng (15%);
- Có rủi ro thấp hơn so với việc mua và nắm giữ đến T + 3 tại thị trường cơ sở;
- Chỉ phải theo dõi diễn biến một chỉ số;
- Tính ứng dụng cao: phòng ngừa rủi ro;
- Tính minh bạch và độ an toàn cao: khó thao túng.
Chúc các bạn đầu tư thành công!
Nếu cần những thông tin cập nhật về thị trường và vùng bán, cùng mua các mã cổ phiếu cụ thể, hoặc tư vấn về thị trường phái sinh, các nhà đầu tư vui lòng liên hệ Đức Hùng theo thông tin dưới đây để được tư vấn chi tiết và chuyên sâu nhất!
Nguyễn Đức Hùng – Chuyên viên Phân tích và Đầu tư Chứng khoán Cao cấp
Điện thoại / Zalo / Viber: (+84) 968 231 294
Fanpage: Chungkhoanonline.vn
Email: dautuphatdat@gmail.com
Nguồn: https://chungkhoanonline.vn/